देउवा पछि कांग्रेसको कमान्डर को ?

द नेप्लिज संवाददाता

१५ वैशाख २०८२, सोमबार

विराटनगर– नेपाली कांग्रेसको नेतृत्व उत्तराधिकारको बहसले पार्टीभित्र शक्ति सन्तुलनको नयाँ समीकरण जन्माएको छ । सभापति शेरबहादुर देउवाको दोस्रो कार्यकाल अन्त्यतिर जाँदा पार्टीको भावी नेतृत्वबारे अन्योल बढ्दै गर्दा कांग्रेसका ६ जना पूर्वपदाधिकारीहरू—प्रकाशमान सिंह, विमलेन्द्र निधि, कृष्णप्रसाद सिटौला, विजयकुमार गच्छदार, गोपालमान श्रेष्ठ र शशांक कोइरालाले संस्थापन पक्षभित्रैबाट नेतृत्व अघि सार्न दबाब बढाएका छन् ।

नेतृत्व उत्तराधिकारमा संस्थापन पक्षको आन्तरिक प्रतिस्पर्धा
कांग्रेसको विधानअनुसार दुई कार्यकालभन्दा बढी सभापति बन्न नपाउने व्यवस्था रहेकाले देउवा १५औँ महाधिवेशनपछि पदमुक्त हुने निश्चित छ। देउवाले पछिल्लो समय गुटीय बैठकहरू समेत नगरेको र सीमित निकटस्थहरूसँग मात्र परामर्श गर्ने गरेको आरोप लाग्दै आएको छ। यसले संस्थापन पक्षभित्रै अन्योल सिर्जना गरेको छ, जसको परिणामस्वरूप कतिपय नेताहरू शेखर कोइराला र गगन थापातिर आकर्षित हुन थालेका छन्।

यस पृष्ठभूमिमा ६ पूर्वपदाधिकारीहरू सक्रिय भएर देउवामाथि दबाब बढाइरहेका छन्। उनीहरूले आ–आफ्नो निवासमा लन्च र डिनर गर्दै रणनीति बनाइरहेका छन्। लोकतन्त्र दिवसका अवसरमा शशांक कोइरालाको निवासमा आयोजित चियापान पनि सोही सन्दर्भमा सन्देशमूलक कार्यक्रमका रूपमा हेरिएको छ।

पूर्वपदाधिकारीहरूबीचको समन्वय र सम्भावित उम्मेदवारी
पूर्वउपसभापति गोपालमान श्रेष्ठले ६ पूर्वपदाधिकारीहरू आगामी महाधिवेशनसम्म सँगै जाने बताएका छन्। उनले भने, ‘६ जनाको यो गठजोड १५औं महाधिवेशनसम्मै जान्छ, त्यसमा अरू पनि थपिन्छन्। उम्मेदवार हुन त सबैले पाउने नै भए तर हामी बीचबाट मिलेरै नेतृत्वका लागि एक जनाको उम्मेदवारी पर्छ, सभापतिका लागि त्यस्तो व्यक्ति अघि सारिन्छ, जसको मातहतमा अरूलाई समेत चुनावमा सहज हुन्छ।’

संस्थापन पक्षबाट वर्तमान उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का पनि सभापतिका लागि आफूलाई स्वाभाविक दाबेदार ठान्छन्। ६ पूर्वपदाधिकारीमध्ये सिंह र निधिले १४औँ महाधिवेशनमै देउवासँग सभापतिमा प्रतिस्पर्धा गरेका थिए। पहिलो चरणमा कसैले पनि ५० प्रतिशत मत नकटाएपछि सबैभन्दा बढी मत ल्याउने देउवा र इतरपक्षका नेता कोइरालाबीच दोस्रो चरणको निर्वाचनमा दुवै पूर्वपदाधिकारीले देउवालाई साथ दिएका थिए।

महामन्त्रीहरूको प्रतिवेदन र आन्तरिक विवाद
महामन्त्री गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्माले पार्टीको संगठनात्मक र राजनीतिक प्रतिवेदन प्रस्तुत गरेका छन्। थापाले आगामी निर्वाचनहरूमा गठबन्धन नगर्ने र १५औँ महाधिवेशनको मिति तोक्ने प्रस्ताव गरेका छन्, जबकि शर्माले नेताहरूको बहिर्गमन नीतिको प्रस्ताव अघि सारेका छन्। देउवा पक्षधर नेताहरूले यी प्रस्तावहरू परिमार्जन गरेर मात्र पारित गर्नुपर्ने अडान लिएका छन्।

वरिष्ठ नेता पदको प्रस्ताव
कांग्रेसको विधानमा वरिष्ठ नेता पदको व्यवस्था नभए पनि केही केन्द्रीय सदस्यहरूले गोपालमान श्रेष्ठ र शेखर कोइरालालाई वरिष्ठ नेता बनाउन दबाब दिएका छन् । यद्यपि विधानसम्मत नभएको भन्दै यो प्रस्तावमा विवाद देखिएको छ ।
कांग्रेसभित्र नेतृत्व उत्तराधिकारको बहसले संस्थापन पक्षमा आन्तरिक प्रतिस्पर्धा तीव्र बनाएको छ। देउवाको मौनता र पूर्वपदाधिकारीहरूको सक्रियताबीच पार्टीको भविष्यको दिशा निर्धारण गर्ने महाधिवेशनमा नेतृत्व कसले सम्हाल्ने भन्ने प्रश्न अझै अनिश्चित छ। आगामी दिनहरूमा देउवाको स्पष्ट संकेत र संस्थापन पक्षको एकता पार्टीको स्थायित्वका लागि निर्णायक हुने देखिन्छ।

प्रकाशित : १५ वैशाख २०८२, सोमबार 08:07