५२ वर्षमा कक्षा १ : कमैयाकी छोरी, वडासदस्य डल्लीदेवीको नयाँ ‘शैक्षिक यात्रा’

द नेप्लिज संवाददाता

३ जेठ २०८२, शनिबार

कञ्चनपुर — लालझाडी गाउँपालिका–४ की वडासदस्य डल्लीदेवी चौधरी ५२ वर्षको उमेरमा कक्षा १ मा भर्ना भएकी छन्। गाउँकै स्वतन्त्र माध्यमिक विद्यालयमा उनले विद्यालय पोशाक लगाएर नयाँ जीवनको पहिलो पाठ पढ्न थालेकी हुन् — अक्षरको।

सानैदेखि पढ्ने रहर बोकेकी चौधरीले बाल्यकालमा त्यस रहर पूरा गर्न सकिनन्। कमैयाको छोरी, पछि बालविवाहको शिकार बनेकी उनी अहिले आएर भने हीनताबोधलाई जित्दै किताब हातमा लिएकी छन्।

‘सानैमा पढ्ने रहर थियो तर पाइएन। अहिले म वडासदस्य छु, तर अरूले हस्ताक्षर गर्दा म औँठाछाप लगाउँदा मनमा पीडा हुन्छ,’ उनले भनिन्, ‘त्यही पीडाले पढ्न थालेको हुँ।’

उनले अहिले नियमित कक्षा जान नपाए पनि घरमा नातिनीहरूसँग बाह्राखरी र दुना सिक्ने अभ्यास गर्छिन्। समय मिल्दा भने उनी अन्य बालबालिकासँगै कक्षामा बसेर पढ्न पनि जाने गर्छिन्।

कमैयादेखि कमिटीसम्म
डल्लीदेवीको बाल्यकाल सामन्ती शोषण, शिक्षाबाट वञ्चना र बालविवाहको कथाले भरिएको छ। उनका बुबा जमिन्दारको घरमा कमैया थिए। उनले १०÷१२ वर्षको उमेरमै गोठालोको जीवन सुरु गरिन्। १३ वर्ष नपुग्दै विवाह भयो। त्यसपछि सुरु भयो भान्सादेखि खेतबारीसम्मको निरन्तर श्रम।

‘ससुराल आएपछि बिहान–साँझ पूरै परिवारको खाना बनाउने, भाँडाकुँडा सफा गर्ने, अनि खेतबारी जाने — यही दिनचर्या थियो,’ उनले विगत सम्झँदै भनिन्।

तर जीवनको दोस्रो अध्यायमा उनी आफैंले नयाँ बाटो रोजेकी छन्। विद्यालय व्यवस्थापन समितिको सदस्यसमेत रहेकी डल्लीदेवी अब आफ्नै हातले हस्ताक्षर गर्न सक्ने सपना देख्दैछिन्।

प्रेरणाको पात्र
डल्लीदेवी चौधरीको यो शैक्षिक यात्रा न केवल व्यक्तिगत जित हो, यो सम्पूर्ण समाजका लागि प्रेरणा हो — विशेषगरी ती महिलाहरूका लागि जो उमेर, वर्ग वा विगतको कारण आफूलाई शिक्षाबाट टाढा ठान्छन्।

डल्लीदेवीको कथाले देखाउँछ — शिक्षा पाउन ढिला भए पनि, थाल्न कहिल्यै ढिला हुँदैन।

स्रोत : राजेन्द्रप्रसाद पनेरू, रासस

प्रकाशित : ३ जेठ २०८२, शनिबार 12:12