महानिरीक्षक थापाको प्रहरी प्रतिवेदन सुशासन समितिले पत्याएन

द नेप्लिज संवाददाता

२२ चैत २०८१, शुक्रबार

तस्बिर : गोपाल दाहाल/रासस

काठमाडौँ — राजावादीले चैत १५ मा गरेको प्रदर्शनमा नेपाल प्रहरी सबैभन्दा बढी आलोचित भएको छ । नागरिक समाजको ठूलो वर्गले उसै पनि प्रहरीलाई विश्वास गर्दैन । उक्त प्रदर्शन पछि सार्वजनिक भइरहेको श्रव्य–दृश्यहरुले गर्दा नागरिक समाजले प्रहरीको हरेक गतिविधिमा सन्देह गर्न थालेको छ । आफ्नो करनी र भनाइ नमिल्दा नेपाल प्रहरीले हरेक दिन ढाकछोपका नयाँ कथा सार्वजनिक गरिरहेको छ ।

यो क्रममा नेपाल प्रहरीका महानिरीक्षक दीपक थापाले ३०–४० जनाका झुण्ड भएर आगजनी र लुटपाट गरिएको बताएका छन् । उनको यो तथ्यांकको कतैबाट पुष्टि हुँदैन ।

प्रतिनिधिसभाअन्तर्गतको राज्यव्यवस्था तथा सुशासन समितिको शुक्रबारको बैठकमा महानिरीक्षक थापाले शान्तिपूर्ण प्रदर्शन गर्ने भनेर अनुमति मागेपछि सोहीअनुसारको सुरक्षा रणनीति अपनाइएको जानकारी दिए । तर कार्यक्रमको सुरुवातमै अराजकता मच्चाउन लागिएको पनि थापाले जानकारी दिए । तर कसले, कसरी र कहाँ ? सुरुमै थाहा पाए पछि रोक्ने प्रयास किन भएन ? उनले प्रमाण सहित खुलाउनु पथ्र्यो तर सकेनन् ।

‘शान्तिपूर्वक कार्यक्रम गर्छौं भनेर रुट र भेन्यू समेत लिएका थिए । समाजवादी मोर्चाको पनि कार्यक्रम रहेकाले कुनै पनि झडप नहोस् भनेर सुरक्षा रणनीति बनाइएको थियो,’ थापाले भने, ‘राजावादी जुन आन्दोलन भनिएको छ त्यसमा ३९ भन्दा बढी समूह छन् । सानासाना जुलुस निकालिए र मञ्च पनि बनाएको छ । त्यसअनुसार सुरक्षा दियौं । शान्तिपूर्वक गर्छौं भनेर गरिएको प्रदर्शन भीड, हिंसा, लुटपाट, तोडफोड, आगजनीमा उत्रियो ।
त्यसपछि हाम्रो रणनीतिअनुसार अगाडि बढ्न केही असहज भयो ।’ यस्तो प्रदर्शनमा रणनीति भन्दा पनि अचानक यस्तो भएमा के गर्ने भन्ने प्रहरी संगठनसँग योजना नभएको देखियो ।

समितिका एक सदस्यका अनुसार बोलिरहँदा थापाको बोली र हाउभाउमा आत्मविश्वास झल्किएको थिएन । उनी औपचारिकताका लागि बोल्न आएका जस्तो देखिन्थे ।

उक्त प्रदर्शनमा सुनियोजित रूपमा निश्चित संख्याका व्यक्तिहरूको समूह बनाएर लुटपाट र तोडफोड तथा आगजनी गरिएको थापाले दोहोर्याइ रहे ।सवाल उठ्छ, सुनियोजित थियो भने प्रहरीले किन थाहा पाएन ?

‘कार्यक्रम सुरु हुनु पहिले नै झडप भयो र मञ्चमा बसेर उत्तेजक भाषण पनि भइराखेको थियो । झुन्ड–झुन्ड थियो । ३०–४० जनाको झुन्ड भएर यहाँ हान, यहाँ हान भनिरहेका थिए । अराजक झुन्डमा गएर आगजनी, लुटपाट गरिएको छ ,’ थापा भन्दै थिए, समितिका सदस्यहरु सुनेजस्तो गर्दै थिए किनकी पुरानै कथा भनिरहेका थिए ।

महानिरीक्षक थापाले उक्त घटना ४ घण्टामा कफ्र्यु लगाएर नियन्त्रणमा लिइएको भन्दा समितिका सदस्यहरु मुसुमुसु हाँस्दै थिए । तीनकुनेको घटनामा राज्यविरुद्धको अपराध र संगठित अपराध तथा आपराधिक उपद्रोमा मुद्दा दर्ता गरिएको थापाले जानकारी दिए । राज्यविरुद्धको अपराध र संगठित अपराधमा संलग्न भएका २० जनालाई पक्राउ गरिएको र अन्य ५८ जनालाई आपराधिक उपद्रोमा पक्राउ गरेर म्याद थप गरिएको थापाले जानकारी दिए ।

उक्त घटनामा संलग्नमा रहेकाहरूलाई अनुसन्धानको दायरामा ल्याइने पनि थापाले बताए । उक्त प्रदर्शनका क्रममा पत्रकार रहेको घरमा आगो लगाइएको थियो । आगलागीमा पत्रकार सुरेश रजकको मृत्यु भएको थियो । प्रहरीको गोलीबाट सविन महर्जनको मृत्यु भएको थियो ।

जडिबुटी प्रशोधन केन्द्रमा आगजनी गरिएको थियो । सञ्चार गृहमा ढुंगामुढासहित आगजनीको प्रयास गरिएको थियो । भाटभटेनीमा लुटपाट र तोडफोड भयो । समितिका एक सदस्यले भने,‘महानिरीक्षक थापासँग ताजा अपडेट सुन्ने भनेर बसेका थियौं, उहाँले पनि गृहमन्त्री जस्तै वास्तविकताभन्दा धेरै परको गृहमन्त्रालयको वाक्क लाग्दो उही तयारी प्रतिवेदन दोहोर्याएर जानु भयो ।’

प्रकाशित : २२ चैत २०८१, शुक्रबार 19:36